بررسی های سنگ شناسی و میانبارهای شاری در کانسار مس پورفیری کهنگ

کانسار مس پورفیری کهنگ در استان اصفهان و در بخش میانی کمربند ماگمایی ارومیه – دختر واقع شده است. بنا بر بررسی صحرایی و سنگ­نگاری مقاطع نازک و مغزه­ها، سنگ­های آذرین بخش شرقی، این کانسار از نظر ارتباط با کانی­سازی به سه دسته درونگیر، کنترل­کننده کانی­سازی و دایک­های عقیم پس از کانی­سازی تقسیم می­شوند. کوارتزدیوریت­ها بیش از 70 درصد از بدنه اصلی توده آذرین کنترل­کننده کانی­سازی را تشکیل داده­­اند. زمین­شیمی سنگ­های خروجی و نفوذی نشان می­دهد که این سنگ­ها از یک ماگمای آهکی- قلیایی واحد تشکیل شده­اند که در نتیجه تبلور جدایشی، تنوع سنگی مشاهده شده در سنگ­های آذرین را به وجود آورده­اند. میزان sio2 در سنگ­های مورد بررسی بین 49 تا 67 درصد تغییر می­کند و با افزایش آن در سنگ­ها مقدار na2o و k2o به طور خطی افزایش و میزان fe2o3، mgo، cao، al2o3 و tio2 به طور خطی کاهش می­یابند. عناصر rb، th، ba و la نیز با افزایش sio2 به­صورت خطی افزایش وsc، yb، ni و y کاهش می­یابند. دگرسانی­های مشاهده شده به بیشتر پتاسیک، فیلیک، کوارتز – سریسیت، پروپیلیتیک و آرژیلیک هستند. دگرسانی پتاسی مشاهده شده در اعماق کمتر از 730 متر به­صورت بیوتیتی بوده و فاقد فلدسپار قلیایی است؛ در حالی که، دگرسانی پتاسی نوعی برای اولین بار در عمق 730 متری در گمانه­ی­ 66 مشاهده شد و حاوی کوارتز، فلدسپار قلیایی و بیوتیت ثانویه است. بررسی میانبارهای شاری بر روی رگه­های کوارتزی کانه­دار در زون پتاسی ثابت می­کند که شاره­های شور حاوی همبافت­های کلریدی، عامل حمل فلز مس و کانی­سازی پورفیری در حداقل دمای 415 درجه­ی سانتیگراد، فشار 340 بار و عمق 3/1 کیلومتر است. سرد شدن شاره­ها علاوه بر فرایند جوشش که در رگه­های a2 و b مشاهده می­شود، عوامل اصلی کننده کنترل ته­نشست کالکوپیریت در کانسار مس پورفیری کهنگ هستند.